Moment dokręcania kół – dlaczego jest tak ważny i jak robić to poprawnie?

Większość kierowców traktuje wymianę koła jako prostą czynność – odkręcić śruby, zmienić oponę i dokręcić, „aż będzie mocno”. Niestety to podejście często kończy się poważnymi problemami: od zniekształconych tarcz hamulcowych, przez urwane szpilki, aż po… odpadnięcie koła w czasie jazdy. Moment dokręcania śrub to nie teoria z podręczników – to kluczowy parametr, który decyduje o Twoim bezpieczeństwie i trwałości samochodu.

Każdemu może zdarzyć się sytuacja, gdy będzie musiał wymienić koło samodzielnie – na poboczu autostrady, w trasie do pracy czy na parkingu przed domem. Warto wiedzieć, jak zrobić to poprawnie, aby uniknąć niebezpiecznych błędów. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego moment dokręcania jest tak ważny, jak krok po kroku dokręcić śruby, oraz przedstawiamy tabelę momentów dokręcania dla najpopularniejszych marek i modeli samochodów.

Dlaczego moment dokręcania kół jest kluczowy?

Moment dokręcenia śrub lub nakrętek kół to parametr, który bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo jazdy, trwałość elementów zawieszenia i komfort prowadzenia samochodu. Wbrew pozorom dokręcanie „na wyczucie” nie jest dobrą praktyką – zbyt mała lub zbyt duża siła może prowadzić do poważnych problemów.

❌ Zbyt mały moment dokręcania

Jeśli śruby nie są dokręcone wystarczająco mocno, koło może nie przylegać równomiernie do piasty. Efektem są drgania kierownicy, nierównomierne zużycie opon, a w skrajnym przypadku - poluzowanie śrub w trakcie jazdy i utrata koła.

❌ Zbyt duży moment dokręcania

Przekręcenie śrub może zniszczyć gwint w piaście lub samą śrubę. Może też spowodować odkształcenie tarczy hamulcowej, co objawia się biciem kierownicy przy hamowaniu. W takim przypadku wymiana uszkodzonych elementów to niepotrzebny koszt.

✅ Równomierne dokręcanie

Śruby zawsze powinny być dokręcane w odpowiedniej kolejności (na krzyż/gwiazdkę), co gwarantuje równomierne przyleganie felgi do piasty i eliminuje ryzyko jej przekrzywienia.

Dlatego producenci samochodów podają w instrukcjach obsługi precyzyjne wartości momentu dokręcania – dla każdego modelu i rozmiaru felgi. Trzymanie się tych zaleceń to gwarancja bezpieczeństwa, dłuższej żywotności kół i uniknięcia kosztownych napraw.

Moment dokręcania kół – konfigurator wartości dla różnych marek i modeli

Przypis „Większość modeli” obejmuje większość pojazdów tej marki, dla których moment dokręcania śrub jest jednakowy. Modele wymienione osobno to wyjątki – w ich przypadku producent przewidział inne wartości momentów dokręcania. Natomiast pusta komórka oznacza brak danych fabrycznych dla danej konfiguracji.

Czym jest moment dokręcania kół?

Moment dokręcania śrub kół to siła, z jaką dociskają one felgę do piasty. Wyrażany jest w niutonometrach (Nm). To nie przypadkowa wartość – producenci wyliczają ją tak, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo, uniknąć przeciążenia śrub i felg oraz wydłużyć żywotność elementów zawieszenia. Co ważne, wartości mogą się różnić w zależności od:

• średnicy śrub
• materiału felgi(stalowa czy aluminiowa
• rodzaju auta (osobowe, SUV, dostawcze)

Typowe samochody osobowe wymagają momentu 100–140 Nm, podczas gdy większe SUV-y nawet 170 Nm.

Jak zmierzyć moment dokręcania - narzędzia i praktyczne porady

Aby prawidłowo dokręcić koło, nie wystarczy „dobry chwyt” i siła w rękach. Niezbędny jest klucz dynamometryczny - narzędzie które pozwala precyzyjnie ustalić wymaganą wartość momentu.

Rodzaje kluczy dynamometrycznych:

• Klikowe - popularne i tanie (100-200 zł), wydają charakterystyczny klik przy osiągnieciu wartości.
• Elektroniczne - droższe, ale z wyświetlaczem i większą dokładnością.

❌ Czego nie robić:

• Nie używaj przedłużek typu rurka, bo łatwo przeciągnąć śruby.
• Nie smaruj gwintów (chyba że producent zaleca inaczej).

Instrukcja krok po kroku - poprawne dokręcenie kół

1️⃣ Postaw auto na płaskiej powierzchni i zabezpiecz je przed stoczeniem.

2️⃣ Oczyść powierzchnię piasty i felgi z brudu, rdzy i opiłków metalu.

3️⃣ Ręcznie wkręć wszystkie śruby, aby uniknąć uszkodzenia gwintu.

4️⃣ Przy wstępnym dokręcaniu zastosuj kolejność „na krzyż” (tzw. gwiazda).

5️⃣ Ustaw klucz dynamometryczny na wartość zalecaną przez producenta i dokręcaj śruby w tej samej kolejności.

6️⃣ Po przejechaniu 50–100 km sprawdź dokręcenie śrub.

🚫 Najczęstsze błedy kierowców

• Dokręcanie „na siłę” – prowadzi do zerwania śrub lub zniszczenia gwintów.
• Brak czyszczenia piasty – powoduje bicie felgi i poluzowanie śrub.
• Pistolety pneumatyczne w serwisie – niekontrolowane momenty przeciążają śruby.